متأسفانه تجمل گرایی، رفاهزدگی و گرایش افراطی به ظواهر به عنوان یکی از آفتهای مهم، جامعه اسلامی ما را تهدید میکند
افطاری دادن به روزه داران به خصوص روزه داران نیازمند و فقرا یکی از مهمترین و تقدیرآمیزترین سنتها بین مسلمانان است که همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان این سنت نیک نیز در خانوادهها، سازمانها، ادارات برخی نهادهای خصوصی و دولتی در کشور آغاز میشود.
در اینکه رسم افطاری دادن و مهمانی افطاری در آیین اسلام رسمی حسنه و سنتی نیکو است شکی نیست و چه روایاتی که بر این امر تاکید شده است، اما نکته نگران کننده این است سفرههایی که به نام سفره های معنوی انداخته میشوند؛ میزهایی که به نام میزهای مهمانی خدا چیده میشوند نشان و رنگ و بویی از این معنویت نداشته باشد و فلسفه وجودی ماه رمضان در این سفرهها نادیده گرفته شود.
سؤالی که همواره در این زمینه ذهن را درگیر خود میکند این است که چرا در ماهی که اساسش بر صرفه جویی، پرهیز، ساده زیستی و کم خوری است، تا این اندازه شاهد اسراف و ریخت و پاش های بی مورد هستیم، آیا میتوان نام این مهمانیهای گران و اشرافی را که با انواع و اقسام غذاها، دسرها و نوشیدنیها در خانهها، تالارهای دولتی، هتلها، سالنها و رستورانهای مجلل برگزار میشود”ضیافت الهی” و مستوجب “رضایت الهی” گذاشت؟
افطاری دادن نوعی عبادت و گذشت است
«حجت الاسلام سید مهدی موسویان»، پژوهشگر دین و مدرس دانشگاه با اشاره به فضیلت افطاری دادن میگوید: افطاری دادن نوعی عبادت و گذشت است و اولین شرط پذیرفته شدن هر عبادتی هم داشتن قصد قربت به خداوند نه به بندههای خدا است. بنابراین ثواب افطاری دادن به ویژه به نیازمندان و فقرا از بسیاری عبادات ماه رمضان بیشتر است. اگر فردی در ماه رمضان روزه بگیرد و قرآن و نماز بخواند، یک عبادت فردی انجام داده است. اما اگر مسلمانی در این ماه به دیگران افطاری بدهد، نه تنها ثواب یک عبادت فردی، بلکه در ثواب روزه داری تک نک میهمانان نیز شریک شده است.
پیامبر اسلام (صلوات الله علیه و آله) به مسلمانان توصیه کرده است برای ایجاد اتحاد و انسجام میان همه اقشار جامعه، یکدیگر را به افطاری دعوت کنید تا در سایه ماه رمضان اتحاد و همدلی هر چه بیشتر میان مسلمانان ریشه بدواند و در این زمینه میفرمایند: «ای مردم هر کس از شما مؤمن روزه داری را در این ماه افطاری دهد، در مقابل این عمل، ثواب آزاد کردن بنده و آمرزش گناهان گذشتهاش را به او عطا خواهند کرد اگرچه با تیم خرمایی و یا یک جرعه آب باشد.»
بین باورها و ارزشهای دینی و عمل به آن فاصله زیادی وجود دارد
متأسفانه رواج افطاریهای تجملاتی و پر رنگ و لعاب بیانگر این نکته مهم است که بین باورها و ارزشهای دینی و عمل به آن فاصله زیادی وجود دارد. زهد و سادهزیستی یکی از موضوعات بسیار تأثیرگذار بر زندگی فردی و اجتماعی افراد است، مقوله ای که در فرهنگ دینی و اسلامی ما یکی از ارزشهای متعالی به حساب میآید، این در حالی است که متأسفانه تجمل گرایی، رفاهزدگی و گرایش افراطی به ظواهر به عنوان یکی از آفتهای مهم، جامعه اسلامی ما را تهدید میکند و این نوع رفتارهای مغایر با ارزشهای دینی در ماه رمضان و اعیاد مذهبی نیز که باید اساسش ساده زیستی و اسراف باشد بسیار رایج شده است.
اسلام حقیقی به دنبال فقرزدایی است، نه فقرزایی
برخی افراد از سر ناآگاهی تصور میکنند اسلام با تأکید بر سادهزیستی، مروج فقر است، درحالیکه سادهزیستی در نگاه اسلام محمدی (صلوات الله علیه و آله) به معنای توصیه به پذیرفتن فقر و استضعاف نیست. اسلام حقیقی به دنبال فقرزدایی است، نه فقرزایی، بنابراین افرادی که در مراسمها و میهمانیها به ویژه در مراسمهای مذهبی دنبال تجملات و اشرافی گر هستند؛ هیچ درکی از مبانی دین اسلام ندارند و هدف آنها از برگزاری این مراسمها چشم و هم چشمی و دنبال اهدافی جز کسب ثواب و اجر اخروی هستند.
افطاریهای تجملاتی و پرهزینه در جامعهای که بیشتر مردم آن در شرایط نابسامان اقتصادی قرار دارند، نه تنها هیچ ثواب و اندوخته معنوی نخواهد داشت بلکه موجب بروز کدورتها و آزردگیها میشود. بنابراین توصیه میشود با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی جامعه و افراد شرکت کننده در سفره های افطاری به عنوان یکی از شئونات شایسته و قابل ستایش ضیافتهای رمضان موجبات رضایت خداوند و التیام خاطر نیازمندان و فقرا را فراهم کرد.
سبک زندگی جنبش سایبری صامدون