استاد حسن عباسی کارشناس مسائل راهبردی در کارگاه تخصصی یک روزه نقد و بررسی متن برجام که در لانه جاسوسی سابق برگزار شد توضیحاتی در خصوص “برجام” مذاکرات ایران با ۱+۵ و “قطعنامه ۲۲۳۱” شورای امنیت سازمان ملل ارائه کرد و با بیان اینکه تشریح و تبیین برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ از منظر استراتژیکی در یک کلان‌نگری و نگرش سیستمی‌سه وجه و ضلع کلی دارد، توضیح داد: یک ضلع برجام توان هسته‌ای ایران و آنچه در مذاکرات به تصویب رسیده است، دومی‌توان اقتصادی ایران و آنچه در مذاکرات در حوزه تحریم به تصویب رسیده و سوم توان دفاعی امنیتی ایران و آنچه در مذاکرات و در قطعنامه ۲۲۳۱ به عنوان تعهد و تهدید توان دفاعی تسلیحاتی ایران رقم خورده است.
رئیس مرکز بررسی‌های دکترینال عنوان کرد: چهارچوب نظری برای تحلیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ پروژه رسمیssr ایالات متحده درباره جمهوری اسلامی‌ایران است. آنچه دائم از سوی اوباما و جان کری و دیگر مسؤولان آمریکا نسبت به موضع منتقدان آمریکایی صهیونیستی توافق وین مطرح می‌شود این است که توافق وین و قطعنامه ۲۲۳۱ امنیت رژیم صهیونیستی را تضمین می‌کند و سبب تغییر رفتار جمهوری اسلامی‌در منطقه خواهد شد و این کنایه از تحقق پروژه ssr در قالب مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ است.
وی همچنین بیان داشت: قطعنامه ۲۲۳۱ اعم از برجام و عصاره هفت قطعنامه قبلی علیه برنامه هسته‌ای ایران محسوب می‌شود عملا آنچه در قطعنامه‌های پیشین زائد و ناکارآمد بود در این قطعنامه حذف و ابعاد اثربخش آن هم‌چنان حفظ شده است.
تحلیل گر مسائل استراتژیک اظهار داشت: مبتنی بر چهارچوب نظری پروژه ssr علیه ایران ارزیابی استراتژیکی برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ حاکی از واگذاری یقه جمهوری اسلامی‌به دشمن در محورهای متعددی است و حکایت از پیدایش رخنه‌ها و منفذهای امنیتی متعددی در ساختار قدرت و امنیت جمهوری اسلامی‌دارد به گونه‌ای که “شمشیر داموکلس” شورای امنیت بالای سر جمهوری اسلامی‌قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه توافق وین یک برجام نوشته شده است اما این توافق صرفا جزیی از قطعنامه ۲۲۳۱ محسوب می‌شود بدین معنا که فراتر از “برجام نوشته” و قطعنامه ۲۲۳۱ یک توافق و “برجام نانوشته” نیز وجود دارد، اظهارداشت: برنامه جامع اقدام مشترکِ نانوشته یا برجام نانوشته محورها و مفادی دارد که باید آنها را در گفته‌ها و اظهارنظرهای طرف مذاکره‌کننده ۱+۵ به ویژه مقامات آمریکایی و حتی افراد ذیربط بیرون از ۱+۵ جستجو کرد.
عباسی در همین راستا افزود: مواضع و نظرات این افراد که در مصاحبه با رسانه‌ها مطرح شده یا در پاسخ به منتقدان مذاکرات در محافل قانون‌گذاری کشورهایی چون آمریکا بیان شده یا در قالب تحلیل‌های رسمی‌یا کارشناسی در مراکز تصمیم‌سازی کشورهای مزبور ارائه شده حاوی نکات حیرت‌انگیزی است که محورها و بندهای برجام نانوشته را شکل می‌دهند.
وی با اشاره به اسامی‌این مقامات مسئول یا کارشناسانی که گفته‌های آنان را در پایگاه‌های رسانه‌ای در فضای سایبری می‌توان یافت، اظهار داشت: باراک اوباما رییس جمهور آمریکا و جان کری وزیر امور خارجه در برابر کمیته روابط خارجی مجلس آمریکا گفتند: مقامات ایران تنها برای مسائل سیاسی داخلی می‌گویند که اجازه بازرسی از سایت‌های نظامی‌داده نشده اما باید گفت این اجازه داده شده است در غیر این صورت تحریم‌ها دوباره اعمال می‌شود.
این تحلیل‌گر مسائل راهبردی با بیان اینکه یکی از نمایندگان موافق “برجام” در کنگره آمریکا در برابر منتقدان مذاکرات در کنگره گفته که در گذشته نیروهای دموکراتیک مخالف در شوروی را حمایت کردیم که منجر به فروپاشی شوروی شد اکنون نیز باید نیروهای دموکراتیک درون دولت ایران را در جریان مذاکرات مورد حمایت قرار دهیم تا منجر به فروپاشی جمهوری اسلامی‌شود، ادامه داد: مدیر صندوق سرمایه‌گذاری آمریکا در نیویورک می‌گوید اشتهای آمریکا برای خرید اوراق قرضه از ایران بسیار جدی است و روزنامه صهیونیستی “یدیعوت آحارونوت” می‌نویسد پس از توافق وین، آمریکا و اسرائیل به این جمع‌بندی رسیده‌اند که طرح فروپاشی از درون را درباره جمهوری اسلامی‌دنبال کنند.
وی افزود: ایالات متحده در دو دهه اخیر در ذیل مقررات بین‌الملل و با پشتوانه سازمان ملل، در کنار طرح پروژه DDR گروه‌های مقاومت اسلامی‌در منطقه پروژه ssr ایران و سوریه و عراق را در دستور کار قرار داد اما تاکنون امکان عملیاتی نمودن تعاملی آن را نیافته بود اکنون مبتنی بر برجام و سپس برمبنای قطعنامه ۲۲۳۱ امکان عملی نمودن پروژه ssr را یافته‌اند و رخنه و منفذی برای تحقق آن پیدا کرده‌اند.
رئیس مرکز بررسی‌های دکترینال عنوان کرد: پروژه ssr طرحی برای در هم شکستن مقاومت یک جامعه محسوب می‌شود. هیچ کشوری منابع پنج‌گانه قدرت فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، دفاعی و نظامی‌هم‌سطح و هم‌ترازی ندارد از این رو در یک حوزه قدتمندتر و در حوزه دیگر ضعیف‌تر است.
وی افزود: سازوکار پروژه ssr به این گونه است که منابع پنج‌گانه قدرت کشور هدف ارزیابی شده سپس مشخص می‌شود که هر کدام از این منابع قدرت در چه سطحی هستند و بلندترین و پایین‌ترین سطح قدرت در کدام حوزه است آن‌گاه با سازوکارهای خاص خود قوی‌ترین منبع قدرت را آن قدر تحت فشار قرار می‌دهند و فرسوده میکنند تا به سطح چهارم برسد.
عباسی گفت: سپس در مرحله بعد این دو سطح را با هم تحت فشار قرار می‌دهند تا به سطح سوم برسد و به همین ترتیب این روند تا آنجا طی می‌شود که همه سطوح قدرت به پایین‌ترین سطح برسند حال اگر به جای منابع پنج‌گانه ارگانیکی منابع دوگانه قدرت سایبرنتیکی یعنی اطلاعات و انرژی مطرح باشد نیز به همین منوال عمل می‌شود.
وی با بیان اینکه قدرت نظامی، سیاسی و فرهنگی انقلاب اسلامی‌سبب شده که ایران در درون و بیرون از کشور خود نهضت اسلامی‌و همچنین استقلال از نظام سلطه را به پیش ببرد، یادآورشد: پروژه ssr پروژه‌ای حقوقی- استراتژیک است که قوت‌های برتر کشور هدف را قرار میدهد و در نتیجه توان امنیتی آن را در اجزاء قطاع آن به مرور کاهش داده و زمین‌گیر می‌سازد سپس با پدیده آشوب‌های محلی و جنبش‌های مخملی و تروریسم تکفیری موفق می‌شود تراز امنیتی آن کشور را از طریق کاهش تراز اجزاء قطاع قدرت آن پایین آورده و آن را تضعیف کند.
رئیس مرکز بررسی‌های دکترینال همچنین متذکر شد: اگر غرب به تحریم فشار و تهدید رو آورد و مدام قطعنامه علیه ایران تصویب کند ایران سقوط نمی‌کند و در مقابل روز به روز از غرب دورتر شده و در نتیجه تاثیر پروژه ssr که جوهر آن تعامل براندازانه غرب علیه ایران است به حداقل می‌رسد بنابراین پس از تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ که محصول توافق وین و نشست و برخاست منتج شده به برجام می‌باشد اکنون پروژه ssr به طور اتوماتیک عملیاتی شده است زیرا تعامل گسترده غرب با اقتصاد ایران دروازه ssr را به روی ایران گشوده است.
عباسی افزود: از سوی دیگر مهار توان هسته‌ای ایران در دست غرب اهرم فشار و زمینه بهانه‌جویی را برای او محفوظ داشته است. تنها بخش قدرت ملی ایران که غرب در آن حضور و نفوذ نمی‌یابد بخش قدرت دفاعی است که قطعنامه ۲۲۳۱ تمهیدات لازم برای مهار آن فراهم ساخته است اگر مقام مسؤولی در تیم مذاکره مدعی شود که بخش‌هایی از ۲۲۳۱ را نمی‌پذیریم پس عملا مدعی است که قطعنامه‌های سازمان ملل کاغذپاره‌ای بیش نیست.
وی گفت: آنچه از برجام نوشته، قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام نانوشته مشهود است این بوده که هیچ چشم‌انداز روشنی در بازه ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۴ برای تحقق اهداف ذیل وجود ندارد؛ توانمندی هسته‌ای ایران مینیمایز و حداقلی شده و تکنولوژی هسته‌ای ایران مینیاتوریزه خواهد شد و دیگر اینکه تحریم‌های مالی اقتصادی تمام و کمال لغو نخواهد شد.
عباسی افزود: همچنین قطعنامه ۲۲۳۱ که واجد زهر هر هفت قطعنامه قبلی است به مدت ده سال در شورای امنیت سازمان ملل می‌ماند و دیگر اینکه پرونده ایران در آژانس بین‌المللی اتمی‌باقی می‌ماند و در دهه آینده ده‌ها بار در شورای حکام آژانس و شورای امنیت سازمان ملل مطرح خواهد شد.
رئیس مرکز بررسی‌های دکترینال خاطرنشان کرد: مبتنی بر فرمول مذاکرات هرم ssr شکل گرفته است که در ترازشناسی قدرت ملی ایران با کاهش توان هسته‌ای بخشی از تحریم‌ها رفع خواهد شد اما پیامد آن این است که توان دفاعی امنیتی نیز کاهش یافته و مهار می‌شود یعنی آنچه در مبحث داده و ستانده مطرح نبوده است عملا داده اصلی از سوی ایران در مذاکرات و ستانده واقعی از سوی استکبار جهانی است.
وی افزود: تلاش طرف مذاکره‌کننده ایرانی برای زدودن تحریم‌ها در برابر کند نمودن رشد توان هسته‌ای کشور فرصت طلایی برای استکبار جهانی پدید آورد تا در شرایط محاصره اقتصادی فرهنگ مقاومت اقتصادی و توجه به ظرفیت‌های درون و خودباوری را مورد هجوم قرار دهد.
این تحلیل گر مسائل راهبردی اظهار داشت: در واقع دستاورد رفع کانالیزه شدن تحریم برای نظام سلطه این است که زمینه‌سازی شرایط ویژه برای حمله به استراتژی امام خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب در حوزه دکترین مقاوم‌سازی اقتصاد در چهارچوب اقتصاد مقاومتی است.
عباسی بیان داشت: با گشایش تعامل نظام مالی بانکی ایران با نظام مالی استکبار جهانی بستر ویژه‌ای برای شکل‌گیری سازوکار جنگ ارزی در سال‌های آینده با جمهوری اسلامی‌است زیرا مادامی‌که ارتباطات مالی بانکی به دلیل مقررات تحریم اقتصادی بین ایران و غرب کم و ناچیز بود امکان نبرد ارزی نیز محدود بود اما در شرایط امروزه جهان که به کارزار جنگ بین ارز کشورها بدل شده برای تاثیرگذاری بر ارز کشور هدف، باید با نظام مالی و بازار پول آن کشور ارتباط داشت.
وی افزود: از سوی دیگر هجوم ملخ‌وار گرگ‌های گرسنه اقتصاد در حال رکود غرب به بازار ایران بستر مناسبی برای سرویس‌های اطلاعاتی غرب در تحقق اشراف اطلاعاتی مالی اقتصادی و تجاری نسبت به قدرت اقتصادی جمهوری اسلامی‌را فراهم می‌سازد این نکته ضریب اقتصادی در امنیت ملی جمهوری اسلامی‌را کاهش میدهد.
رئیس مرکز بررسی‌های دکترینال ابراز کرد: استراتژی عملیاتی دولت قبل از توافق وین به مدت ۲۲ ماه این بود که انتظارات مردم را از توافق بالا ببرد تا ضرورت توافق توجیه شود به گونه‌ای که همه مقامات دولت یازدهم همه امکان انجام کار را منوط به رفع تحریم‌ها نمودند. حتی آب خوردن مردم نیز منوط به رفع تحریم قلمداد شد.
وی افزود: استراتژی عملیاتی دولت یازدهم ریشه در دکترین جناح سیاسی لیبرال در ایران دارد که معتقد است در عصر کنونی استقلال معنا ندارد و اصل وابستگی به ویژه وابستگی متقابل اساس مناسبات بین‌الملل است برای تحقق دکترین وابستگی متقابل ایران و غرب دولت یازدهم در ۲۲ ماه نخست عمر خود بر روی نفی “ما می‌توانیم” تمرکز ویژه کرد.
عباسی در ادامه با اشاره به سانحه سقوط هواپیمای ایران ۱۴۰ در تهران که به مرگ تعدادی از هموطنان منجر شد ، اظهار داشت: در این مورد دستگاه تبلیغاتی دولت یازدهم گفت چرا باید مردم ما هواپیمای مونتاژ شده داخلی را سوار شوند که سقوط کند در حالی که مردم ما استحقاق بهتر از آن را دارند پس باید سریع تحریم‌ها رفع شود تا بتوانیم هواپیماهای پیش‌رفته غربی بخریم این در حالی بود که در آن زمان یک هواپیمای پیش‌رفته ایرباس مالزی با صدها سرنشین گم شد و هیچ اثری از آن یافت نشد.
وی همچنین ضمن اشاره به اینکه منتقدین دولت یازدهم در طول ۲۲ ماه اصرار داشتند که رفع مشکلات منوط به رفع تحریم‌ها نیست و نباید انتظارات از مذاکرات هسته‌ای را بالا برد، گفت: دولت یازدهم بی‌توجه به ابهامات درباره آنچه در توافق داده شده غیرمسئول درباره آنچه در رفع تحریم‌ها باید ستانده شود خود را بر هدف نامربوط تحقق رابطه با دول غربی به ویژه آمریکا متمرکز ساخته است هدفی که برای مذاکرات تعریف نشده بود و بارها بر عدم وجود چنین هدفی از سوی رهبر معظم انقلاب تاکیده شد.
رئیس مرکز بررسی‌های دکترینال گفت: پیامدهای بده و بستان مذاکرات اخیر عمدتا در حوزه دفاعی امنیتی انقلاب اسلامی‌خود را می‌نمایاند و اثرات مخرب آن در ماه‌ها و سال‌های آینده به معضلی کلیدی در امنیت ملی جمهوری اسلامی‌تبدیل می‌گردد. در واقع از رهگذر توافق وین مشکلاتی از کشور حل و مشکلات جدیدی پدیدار خواهد شد.
وی افزود: آنچه حل شد و آنچه به گونه‌ای نوظهور حادث می‌شود به طور قطع نسبت متوازنی نیست در واقع ساده‌انگاری است که کسی داده و ستانده را محصور در مباحث فنی هسته‌ای و حوزه‌های رفع شده در تحریم نماید.
عباسی اظهار داشت: مساله اساسی این است که مذاکرات؛ برجام و در نهایت قطعنامه ۲۲۳۱ دشمن را امیدوار کرد تا رژیم صهیونیستی امیدوار در به رسمیت شناخته شدن از سوی ایران بوده، آمریکا امیدوار در تغییر نظام یا حداقل تغییر رفتار نظام، اروپا امیدوار در تسخیر بازار از دست‌داده ایران و ضد انقلاب امیدوار به ادامه حیات و امیدوار در مواجهه با انقلاب اسلامی‌باشد اما در مقابل نیرهای انقلاب در خود احساس متفاوتی پیدا کردند در حالی که امام خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب در دیدار عمومی‌خود با هزاران نفر از فرماندهان بسیج در پاییز ۱۳۹۲ فرمودند امید دشمن را به داخل کشور نا امید کنید.
وی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن انتقاد از اینکه در برخی قسمت‌های برجام آمده که در حد یک بازی کامپیوتری حق نداریم در حوزه هسته ای کار کنیم، توضیح داد: صراحتا گفته شده که نمی‌توانیم حتی در این حوزه شبیه سازی کنیم؛ یعنی در حد یک بازی کامپیوتری هم دانشمندان ما نمیتوانند کار تحقیقی انجام دهند.
عباسی به اظهارات اخیر رئیس سازمان انرژی اتمی‌کشورمان در خصوص ابعاد فنی”برجام” نیز اشاره کرد و گفت: در مورد فضائی که آقای صالحی دارند ترسیم میکنند باید سوال کرد که آیا غربی‌ها مریض بودند ۱۲ سال به ما فشار بیاورند؛ مملکتی که ۸ سال پیش به سوخت غنی سازی ۲۰ درصد رسیده بود، آیا رساندن آن به سوخت ۳/۶ درصد موفقیت محسوب می‌شود و این درحالی است که اگر سانتریفیوژ ما خراب شود آژانس باید تائید کند تا از انبار جایگزینی برایش آورده شود.
این کارشناس مسائل راهبردی ضمن ابراز تاسف از اینکه انرژی هسته ای ما ظرف ۲۵ سال آینده یک انرژی مینیاتوری است، اظهار داشت: بنابراین اگر صنعت هسته ای را یکجا تقدیم کرده بودیم مشکلات امنیتی کمتری برای ما داشت و لااقل شاهد ورود جاسوسان در قالب بازرسان آژانس به کشورمان نبودیم.
وی در بخش دیگری از گفته‌هایش، به اظهارات اخیر نوبخت سخنگوی دولت در خصوص نحوه تدوین برنامه ششم و تغییر سیاست دولت در مورد تدوین آن، گفت: سخنگوی دولت رسما می‌گوید که مبنای تدوین برنامه ششم توسعه کتاب امنیت ملی و نظام اقتصادی رئیس جمهور است در حالی که این کتاب صراحتا مبنای توسعه کشور را مبتنی بر اقتصاد نئوکینزی‌ها معرفی می‌کند.
عباسی ادامه داد: دروغی بالاتر از این نیست که بشود اقتصاد مقاومتی مورد تاکید رهبری را با تعالیم اقتصادی مکتب نهادگرایان و کینزی‌های جدید تجمیع کرد.
این کارشناس مسائل راهبردی به مصاحبه‌های اخیر عراقچی بعد از برجام مذاکرات ایران با۱+۵ نیز اشاره کرد و در مورد اینکه وی گفته بود ما برخی از موارد قطعنامه ۲۲۳۱ را قبول نداریم، مطرح کرد: اگر قسمتهایی از قطعنامه را قبول ندارید پس چه مذاکره ای انجام داده اید، چرا که این حرف یعنی شما هم مثل دولت قبل قطعنامه سازمان ملل را کاغذ پاره می‌دانید؟
عباسی ضمن انتقاد از فضای بسته رسانه ای پس از برجام مذاکرات و بخشنامه ارشاد در مورد عدم انتشار اخبار مخالف با برجام از سوی رسانه‌ها و هشدار شورای امنیت ملی در این خصوص اظهار داشت: بی بی سی خبیث در جمهوری اسلامی‌مجوز می‌گیرد در حالی که منتقدین مذاکرات یکی پس از دیگری در این مملکت خفه می‌شوند، همچون ۹ دی که توقیف و کیهان و رجا نیوز که تذکر گرفتند.
وی در پایان همچنین مطرح کرد: آیا دولتی که شالوده فرهنگ، اقتصاد و سیاست خارجی اش لیبرالیسم است؛ میتواند مشکلی با آمریکای لیبرالی پیدا کند. دولتی که سیاست، اقتصاد و فرهنگش لیبرالیسم است اختلاف نظر ایدئولوژیکی با آمریکا ندارد؛ با این حال آنهائی که به دنبال پیاده کردن نظریه جمهوری اسلامی‌هستند بدانند که این انقلاب اسلامی‌است که در مملکت ما ماهیت دارد و خواهد داشت.
